Reumatoidalne zapalenie stawów to choroba autoimmunologiczna, która objawia się obrzękiem oraz bólem stawów. Leczenie RZS obejmuje farmakoterapię, rehabilitację, a czasem zabieg chirurgiczny. Do zapalenia stawów dochodzi w wyniku nieprawidłowej pracy układu odpornościowego, który produkuje antytoksyny przeciw własnym tkankom.
Reumatoidalne zapalenie stawów – co to jest?
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) to przewlekła i zapalna choroba autoimmunologiczna, w przebiegu której występują obrzęki oraz bóle stawów, najczęściej rąk, stóp, kręgosłupa szyjnego, barków oraz kolan. Początek schorzenia przypada, zwykle, na wiek około 40-55 lat. Choroba tkanki łącznej prowadzi do zmian pozastawowych, poważnych powikłań układowych, a nawet niepełnosprawności.
Reumatoidalne zapalenie stawów – objawy
Objawy RZS głównie dotyczą układu ruchu, jednak w przebiegu choroby mogą pojawiać się zmiany w innych narządach. Zapalenie stawów objawia się przede wszystkim obrzękiem oraz silnym bólem stawów, który zwykle nasila się w godzinach porannych, a czasem występuje także nocą. Symptomom choroby towarzyszy również uczucie sztywności, ograniczające płynne wykonywanie ruchów. Poranna sztywność wynika ze zwiększenia się ilości płynu stawowego, przekrwienia błony maziowej czy pogrubienia się torebki stawowej.
Reumatoidalne zapalenie stawów objawia się także zmianami zapalnymi. Dotknięte przez chorobę stawy stają się nie tylko bolesne i sztywne, ale i opuchnięcie oraz ciepłe. W przebiegu choroby mogą wystąpić powiększone węzły chłonne czy uszkodzenia nerwów obwodowych. Najczęstsze symptomy, jakie dotyczą skóry osoby chorej, to guzki reumatoidalne. Są one typem reakcji zapalnej określanej terminem ziarniaka martwiczego. Guzki mogą mieć średnicę kilku centymetrów i pojawiają się głównie w miejscach kościstych wypukłości, jak: pięty, kostki czy kolana. Następstwem zapalenia śródmiąższowego są zaniki mięśniowe. Choroba może także prowadzić do zmian w narządach, np.: zaburzeń przewodnictwa, zapalenia opłucnej, mięśnia sercowego, spojówek czy naczyń wieńcowych.
W późniejszym etapie choroby dochodzi do przerostu błony maziowej, co powoduje widoczne zatarcie zarysów stawów. Wówczas schorzenie prowadzi do destrukcji oraz trwałych zniekształceń kości.
Przyczyny reumatoidalnego zapalenia stawów
Przyczyny reumatoidalnego zapalenia stawów nie są jednoznaczne. Związane są z nieprawidłowym działaniem układu immunologicznego, który produkuje przeciwciała przeciw własnym tkankom, a nie jak w przypadku zdrowego organizmu – przeciw obcym białkom jak wirusy czy bakterie. U większości chorych na RZS stwierdza się obecność we krwi przeciwciała nazywanego czynnikiem reumatoidalnym. Zachorowania na schorzenie mogą również wynikać z uwarunkowań genetycznych, jednak na zapalenie stawów 3 razy częściej chorują kobiety niż mężczyźni.
RZS – leczenie farmakologiczne
Reumatoidalne zapalenie stawów to choroba, której nie można całkowicie wyleczyć. Osiągnięcia współczesnej medycyny nie umożliwiają cofnięcia destrukcji stawów, jednak mogą skutecznie łagodzić objawy choroby, takie jak uciążliwy ból czy obrzęk. Farmakologiczne leczenie RZS polega na podawaniu niesteroidowych leków przeciwzapalnych, przeciwbólowych, kortykosteroidów lub medykamentów spowalniających proces niszczenia stawów.
Reumatoidalne zapalenie stawów a rehabilitacja
Rehabilitacja to istotny element leczenia chorych na reumatoidalne zapalenie stawów. Aktywność fizyczna stanowi uzupełnienie terapii farmakologicznej. Ćwiczenia rehabilitacyjne powinien dobierać specjalista i mają one na celu poprawić ruchomość stawów i ogólną sprawność chorego.
RZS – leczenie chirurgiczne
Zabieg chirurgiczny wykonywany jest u pacjentów u których występuje nawracający wysięk w stawie kolanowym. Operacja polega na usunięciu przerośniętej błony maziowej, który ma na celu zmniejszenie bólu oraz zahamowanie wysięków. W niektórych przypadkach lekarz może zlecić wszczepienie endoprotezy, czyli sztucznego stawu.
